EMANUEL GRIM. PORTRET POETY - PRELEKCJA HISTORYK HALINY SZOTEK

Postać księdza Emanuela Grima była kiedyś powszechnie znana na Śląsku Cieszyńskim. Ofiarny kapłan, działacz, propagator folkloru cieszyńskiego i góralskiego, wydawca-redaktror i sprawny polityk był także jednym z najwybitniejszych poetów Ziemi Cieszyńskiej. Warto przypomnieć jego dokonania współczesnym pokoleniom.

 

Nie damy śląskiej ziemi rwać, ni kruszyć jej w kawały, bronić jej pójdzie swojska brać i ruszy naród cały, - nie chcemy znowu roli sług, tak nam dopomóż Bóg!

Ks. Emanuel Grim - "Rota śląska"

 

GRIM Emanuel (1883—1950), ksiądz, poeta, dramaturg, działacz narodowy i polityczny. Ur.1.1. w Karwinie w rodzinie górniczej. Szkołę powszechną ukończył w Karwinie, a polskie gimnazjum w Cieszynie. Odbył studia teologiczne w Widnawie, gdzie był współorganizatorem Koła Teologów Polskich. Od 1909 r. wikarym i katechetą w Rychwałdzie, a potem kolejno w: Zebrzydowicach, Jabłonkowie, katecheta w polskim gimnazjum w Cieszynie, wikary w Brennej i proboszcz w Górkach Wielkich. Od 1917 r. objął probostwo w Istebnej, w której pozostał aż do śmierci (z wyjątkiem wojny, kiedy przebywał w Chochołowie).

Debiutował wierszami opublikowanymi na łamach „Zarania Śląskiego” w 1907 r. Twórczość jego obejmuje utwory liryczne, dramaty oraz utwory epickie. Podejmował wątki regionalne, patriotyczne i religijne. Najlepiej można to dostrzec w dwutomowym zbiorze wierszy Znad źródeł Olzy (Cieszyn 1935), wydanym pod pseudonimem „Ślązak”, czy jego sztukach scenicznych: Jasełka (1929 i 1932), Dla Ciebie, Polsko-, czyli obrona Karwiny (1934), Wanda (1932), Wesele śląskie (1928) oraz w kilku poematach. Na jego twórczość wywarła wpływ polska literatura romantyczna. Jej regionalizm i głęboki patriotyzm wpłynęły w znacznym stopniu na kształtowanie postaw politycznych, społecznych, a przede wszystkim narodowych szerokiego kręgu czytelników na Górnym Śląsku i w Cieszyńskiem. Opublikował też kilka prac o charakterze historycznym, szczególnie prace poświęcone P. Stalmachowi, K. Miarce, J. Londzinowi, „Gwiazdce Cieszyńskiej”, Związkowi Śląskich Katolików. Należał do ludzi wyjątkowo aktywnych, od 1930 r. był członkiem Związku Artystyczno-Literackiego, od śmierci ks. J. Londzina kierował Związkiem Śląskich Katolików, od 1926 r. wchodził w skład Śląskiej Rady Wojewódzkiej, był członkiem Polskiego Związku Zachodniego, Związku Powstańców Śląskich, Związku Górników Śląskich, Macierzy Szkolnej, Związku Spółek Rolnych. Wśród wielu odznaczeń, był również uhonorowany Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury. Zmarł w Cieszynie 18.10., a pochowany został w Istebnej.

PSB t. VIII s. 579—580; SFP; P 1970/17 s. 19; GZC 1983/3, 31, 38, 39; MLN

Biogram za: "Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej" – czterotomowy słownik biograficzny autorstwa Józefa Golca i Stefanii Bojdy powstał przy udziale lokalnych współpracowników, m.in. Haliny Szotek.